“Akıldan iyi zenginlik, sağlıktan kıymetli şey yoktur.” (Türk Atasözü)  

 Günümüzde birçok meslek, ilişki, konu hakkında özel günler belirleniyor. Kimi zaman mağdur durumdakiler için dikkat çekiliyor, kimi zaman sevgi gösterilerinin bir şöleni yaşanıyor. Tıp Bayramı da her yıl Mart ayının 14. gününde kutlanıyor. Bu günün anlam ve önemi ise hayatımızı ellerine emanet ettiğimiz sağlık alanında çalışanların hizmet sorunlarına dikkat çekmek. Peki, Tıp Bayramı nasıl ortaya çıktı? İşte Tıp Bayramı hakkında bilinmesi gereken ayrıntılar...

Tıp Bayramı, 14 Mart 1827’de, II. Mahmut döneminde, Hekimbaşı Mustafa Behçet’in önerisiyle ilk cerrahhanenin, Şehzadebaşı’daki Tulumbacıbaşı Konağı’nda TIPHANE-İ AMİRE VE CERRAHHANE-İ AMİRE adıyla kurulması, Türkiye’de modern tıp eğitiminin başladığı gün olarak kabul edilir. Okulun kuruluş günü olan 14 Mart, “Tıp Bayramı” olarak kutlanmaktadır.

İlk kutlama, 1919 yılının 14 Mart’ında işgal altındaki İstanbul’da gerçekleşmiştir. O gün, tıbbiye 3. sınıf öğrencisi Hikmet Boran’ın önderliğinde, tıp okulu öğrencileri işgali protesto için toplanmış ve onlara devrin ünlü doktorları da destek vermişti. Böylece tıp bayramı, tıp mesleği mensuplarının yurt savunma hareketi olarak başlamıştır.

1929-1937 yılları arasında 12 Mayıs günü Tıp Bayramı olarak kutlandı. Bu tarih, Bursa’daki Yıldırım Darüşşifası’nda ilk Türkçe tıp derslerinin başladığı tarih olarak kabul edildiği için Tıp Bayramı yapıldı. Ancak zamanla bu uygulamadan vazgeçildi ve yeniden 14 Mart Tıp Bayramı oldu.

Dünyada benzer kutlamalar, farklı tarihlerde yapılmaktadır. Örneğin ABD’de ameliyatlarda genel anestezinin ilk defa kullanıldığı 30 Mart 1842 tarihinin yıldönümü; Hindistan’da ünlü Doktor Bidhan Chandra Roy’un doğum (ve aynı zamanda ölüm) yıldönümü olan 1 Temmuz günü “Doktorlar Günü” olarak kutlanır.

Koronavirüs salgını boyunca hem dünyada hem de ülkemizde en çok etkilenenler sağlık çalışanları oldu. Doktorlar, hemşireler ve diğer tüm sağlık çalışanları kendilerinden büyük fedakârlıklar ederek canla başla çalışıp üstün bir performans sergilemeye devam ediyor. Bu yüzden geçmişte önemli olduğu kadar bu yıl ayrı bir önemi olan tıp bayramı oldukça önemseniyor. Tüm Sağlık ordumuzun, 14 Mart Tıp Bayramı Kutlu Olsun…

Adnan GÜLLÜ Tarih Araştırmacısı & Eğitimci-Yazar