Anadolu’muzun folklor bakımından çok zengin olduğu folkloristlerce ifade edilmektedir.
Yurdumuzun folklor bakımından en zengin bölgelerinden biride Elbistan ve çevremizdir. Bunun nedeni de uzmanlarca şöyle ifade edilmektedir: Yörenin etnolojik, sosyal, beşeri ve doğal coğrafyası bu zenginliği hazırlamıştır, demektedirler.
Elbistan’da folklor ve sanat malzemesinin bolluğu, toplumun her alanında kendisini sergilemektedir. İncelendiğinde kadını, erkeği, genci, yaşlısı, günlük yaşamdaki konuşmaları, deyimleri, hikâyeleri, şiirleri, şairleri ve yazarları ile folklorcuların tetkik ve ortaya çıkarmaları sonunda halk edebiyatı tarihine geçecek güçte olduğu gözlenmiştir. Elbistan folkloru, Anadolu coğrafyasında önemli yer teşkil etmektedir.
Bende folklorumuzun bir parçası olan dualarımızı, beddualarımız ve deyimlerimizi bir paket yaparak meraklısına sunuyorum, bunlardan bir kısmı günümüzde kullanılırken, bir kısmı da zaman tünelinin içinde erimiştir. Bu yüzden hatırlamakta yarar vardır.
YÖRESEL DUALARIMIZ
A
Ah vah demeyesin, Atana ecdadına rahmet ola, Ananın, atanın canına değsin, Allah sofrana Halil İbrahim bereketi versin, Allah ne muradın varsa versin, Allah gazadan beladan esirgesin, Allah analı babalı büyütsün, Allah kesene bereket versin, Ayağına taş değmesin, Anana babana rahmet, Avuçladığın toprak altın olsun, Acı yüzü görmeyesin, Afiyet şeker olsun, Ağzına sağlık, Aklınla bin yaşa, Allah akıllar versin, Allah arıca etek, kuruca yatak nasip eylesin, Allah seni başımızdan eksik etmesin, Altın bahtlı, altın tahtlı olasın, Allah bereket versin, Allah gönlüne göre versin, Allah elden ayaktan düşürmesin, Allah bugünümüzü aratmasın, Allah hayırlı etsin, Allı pullu gelin olasın, Allah ıslah etsin, Allah kuru iftiradan korusun, Allah ziyade etsin, Allah zihin açıklığı versin, Allah yüzünü güldürsün, Allah tutuğunu altın etsin, Allah sabır versin, Allah kimseyi, kimseye muhtaç etmesin, Anan atan nur içinde yatsın.
B
Babanın canına değsin, Başın dişin ağrımasın, Bir yastıkta kocayasınız, Başın sağ olsun.
C
Canını sevsinler, Ciğer acısı görmeyesin, Cennet mekânın olsun.
Ç
Çok bayramlar göresin, Çoluk çocuğun bin yaşasın.
D
Döşünde ağı tüyler bite, Diline bal ile yağ, Diline sağlık, Duvaklı gelinler olasın, Dilin damağın kurumaya, Darlık yüzü görmeyesin, Dallanasın, Dal budak salasın, Dert görmeyesin.
E
Evine Hızır uğraya, El öpenlerin çok ola, Elin ayağın dert görmesin, Ellerin dert görmesin, Evinde güle güle oturasın, Evlat acısı görmeyesin, Evlatlarının hayrını göresin, Eline ayağına sağlık, El öpenin çok olsun.
F- G
Fatma anamıza ahirette komşu olasın, Gençliğin hayrını göresin, Geçmiş olsun, Güle güle eskit,
Gözün aydın, Gurbet yüzü görmeyesin, Gadan alam, Geçmişlerin canına değsin.
H
Helal hoş olsun, Hicaza gidesin, Hayırlı geceler, Hayırlı işlerle karşılaşasın, Huri kızlarıyla yoldaş olasın, Hayırlısı ile gedip, hayırlısı ile geliniz, Hızır yoldaşın olsun, Hacılar olasın, Hatır soranların çok olsun.
İ
İki cihanda aziz ol, İyiliğin karşılığını göresin, İmanın kâmil ola, İşin gücün rast gelsin.
K
Kâbelere gidesin, Kara haber duymayasın, Kısmetin bol olsun, Kollarının dermanı kesilmeye, Kesene bereket, Kuş gibi kalkasın, taş gibi yatasın.
O
Oğlunla oba olasın, kızınla komşu olasın, Of demeyesin, Ocağın yana dursun, Ocağın küllesin, bahçen güllesin.
P
Peygambere komşu olasın
S .
Su gibi git, su gibi gel, Sakalın ağara, Sayanın sevenin çok ola, Siftah senden bereket Allah’tan
Sormak ayıp olmasın, Su gibi aziz ol, Sütüm sana helal olsun, Su verenlerin çok olsun.
U
Uydusunda büyüsün neni, Umduğunu bulasın, Uğurlu kademli olsun, Uğurlar ola.
T
Tuttuğun altın ola, Tez gide tez gelesin, Tırnağına taş değmesin.
V
Var ol, Vakitler hayrola.
Y
Yediğin ekmek helal olsun, Yara bere görmeyesin, Yattığın yer nur olsun.
Z
Zürriyetin bol ola, Züğürtlük görmeyesin.
Adnan GÜLLÜ Tarih Araştırmacısı & Eğitimci-Yazar