İçinde bulunduğumuz durum hiçbirimizin hayatı boyunca görmediği bir hastalık sürecini içeriyor. Bu nedenle çok hazırlıksız yakalandık. Dünya tarihinde benzer salgınlar mevcut, bilinen ön ölümcül salgın 1918-1920 yılları arasında yaşanan ve İspanyol gribi denen salgındır. Bu süreç içerinde çok hızlı bir şekilde tüm dünyayı etkilemiş ve 50 milyon civarı insanın ölümüne neden olmuştur. İspanyol gribi 3 dalga halinde etki göstermiş, 1. dalga başlangıç safhası ve hafif geçmiştir, 2.safhada biraz daha yayılmış çok ölümcül olmuştur ve tam bitti diye düşünülürken 3. safha ortaya çıkmış ve çok sayıda insanın ölümüne yol açmıştır.

Şuan yaşadığımız Covid -19 salgınının nasıl seyredebileceği açısından bilim dünyasına ve bizlere örnek teşkil ediyor. Umarız ki yetkililer bu acı tecrübelerden yararlanarak gerekli önlemleri acilen alırlar!

Aradan geçen bir asırdan daha uzun sürede tıp teknolojisinde çok gelişmeler oldu ve tedavi yaklaşımlarımız çok değişti. Buna rağmen şuana kadar geçen sürede dünya üzerinde 1,3 milyon insanın ölümüne yol açtı. Böyle bir teknoloji çağında bile bu sayılara ulaşması tehlikenin ne derece büyük olduğunu gösteriyor. Bu şekilde devam ederse ölüm sayılarının artacağı çok aşikâr.

Salgının bitebilmesi için yapılacak en önemli iş aşının biran önce uygulanabilir hale gelerek nüfusumuzun büyük bir çoğunluğunun aşılanmasıdır. Aşılanmayı sağlayıp virüsün bulaşacağı insan sayısını azaltamazsak çok sayıda kaybımız olabilir.

Şuan ki verilerle ortalama ölüm oranı toplam vaka sayımızın %2.5’u. Bu çok ciddi bir oran ve umarım aşı biran önce gelir ve toplumsal bağışıklığımızı sağlayıp bu salgından kurtuluruz.

Aşı gelene kadar toplum olarak bizimde üzerimize düşen işler var, rehavete kapılmadan ciddiyetle kurallara uymamız şart.

Virüsün en birincil bulaşma şekli nefes yolu ile bulaşmak. Eğer hastaysanız virüs nefes yollarımızdan havaya karışıp bir süre havada asılı kalıyor ve yakınızda nefes alan kişinin nefes yollarına geçip enfekte ediyor. Bunu engellemek için ilk önlem “KALİTELİ” bir maske takmak, bu sayede virüs hastanın hava yollarında çıkıp etrafa yayılamıyor ve sağlıklı kişinin de maske takması ile bulaşma oranı çok çok düşük bir hale geliyor!

İkinci önlemimiz ise yakınımızdaki kişilerle mesafemizi korumak. Aynı ortamda bulunduğumuz insanlarla en az 1.5-2 metre mesafe koyabildiğimizde ve maskemizde var ise yakalanma şansınız sıfıra yakın!

Bir diğer önlem hijyen kurallarına uymak. Özellikle el hijyeni bu konuda çok önemli, sadece Covid hastalığı değil diğer birçok hastalık el hijyeni eksikliği nedeniyle kolayca bulaşabilir. Bu nedenle elleri yıkamadan ağız, burun ve gözlerimize değdirmemek gerekiyor.

Covid dediğimiz hastalık bir virüs hastalığıdır. Virüsler yaşamak ve yayılmak için canlılara ihtiyaç duyarlar. Dış ortamda çok uzun süre canlı kalıp ilk bulduğu Konak hücreye geçmeyi beklerler. Bu nedenle etrafınızdaki herhangi bir eşyanın üzerinde olabilirler. Kurallara uyup size bulaşmasını engellemek yapılacak en önemli iştir.

İlerleyen zamanda hastane kapasitelerimiz salgını kaldırmakta zorlanacak gibi gözüküyor. Eğer bu hızda devam ederse yoğun bakımlar dâhil olmak üzere tüm yataklar dolacak ve bu nedenle hastalarımızı tedavi etmekte zorlanacağız. Dünya üzerinde birçok ülke bu durumu yaşadı ve tekrar aynı sıkıntıya düşmemek için uzun süreli sokağa çıkma yasakları uygulamaya başlıyor. Ülkemizin altyapısı bu anlamda oldukça iyi olsa da bitmez tükenmez bir halde değil ve önlemleri tekrar artırmazsak büyük sıkıntılar yaşayabiliriz. Büyükşehirler bu noktada alarm seviyesinde ve kapasiteler tamamen dolmak üzere. Görünen o ki Önümüzdeki günlerde tekrar kısıtlamalı günler bizleri bekliyor.

Lütfen sizlerde kişisel önlemleri aksatmayın ve kurallara uyun ki acı senaryolar ile karşılaşmayalım. Bir an önce bu salgından kurtulup tekrar sağlıklı günlere kavuşmak dileğiyle.Sağlıklı ve mutlu günler dilerim .

Ecz. Serkan GÜL