Elbistan’da faaliyet gösteren ve kamuoyunda güçlü bir konuma sahip olan Sivil Toplum Kuruluşları, Kahramanmaraş Büyükşehir Tarafından hazırlanan imar planına sert tepki gösterdi. Askıya çıkarılan imar planının bilgi sahibi olmayanlara hazırlatıldığı ifade eden Elbistan STK’lar, “İL olacak Elbistan bu plan ile kasabaya dönüşür” ifadesini kullandı.

                Adeta Elbistan’ın geleceğini çalınması ve yok edilmesi anlamına gelen Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesi tarafından hazırlanan imar planına sert tepki gösteren, Elbistan İnşaat Mühendisleri Odası Başkanlığı, Elbistan Mimarlar Odası Başkanlığı, Elbistan Harita Mühendisleri Odası Başkanlığı, Elbistan Elektrik Odası Başkanlığı, Elbistan Makine Mühendisleri Odası Başkanlığı ve Elbistan jeoloji Odası Başkanlığı, Elbistan halkını bilinçlendirmek, bilgilendirmek ve yapılabilecek girişimler hakkında yaptığı kamuoyu açıklamasında şu ifadelere yer verildi:

“Bu girişim ve açıklama Elbistan’a yapılmış olan imar planı ile ilgili olarak kamuoyunu bilgilendirmek bu planlara yapılacak itirazlar için tüm halkımızın desteğini istemek haklı davamızda yanımızda olmanızı talep etmektir. Bu toplantının herhangi bir siyasi tarafı yoktur. biz mühendis ve mimarlar olarak tek tarafımız vardır, oda Elbistan’ın ve Elbistan halkının hakları ve çıkarlarıdır.

Malumunuz üzere Elbistan da imar planı çalışmaları 2013 yılında başlamış askıya çıkarılan planlara itiraz edilmiş ve imar planı revizyonu yapılamamıştır. Büyükşehir yasası ile birlikte Büyükşehir Belediyesi tarafından1/5000 ölçekli nazım imar planı hazırlattırılmış Elbistan belediyesine devir edilmiştir. Elbistan belediyesi tarafından hazırlanan 1/1000 ölçekli uygulama imar planlarımız ise onaylanmamış ve yasa gereği plan yapım yetkisi büyükşehir belediyesine geçmiştir. Büyüksehir Belediyesi ise bu yetkiyi iller bankası anonim şirketine devir ederek yeniden 1/5000 ölçekli nazım imar planını ve 1/1000 ölçekli uygulama imar planını yaptırmıştır.

Yapılan 1/1000 ölçekli Uygulama İlave Revizyon İmar Planı ve  1/5000 ölçekli Revizyon Nazım İmar Planı Kahramanmaraş Büyükşehir Belediye Meclisinin, 17.09.2018 tarihli ve 2018/566 ve 2018/567 sayılı kararları ile  5216 sayılı Büyükşehir Belediye Kanunun 7(1-b) ve 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 8(d) maddelerine göre onanmıştır ve askıya çıkarılmıştır.

İMAR PLANI NEDİR VE NEDEN HAZIRLANIR.

İmar planları basit çizimlerin ötesinde olup hiçbir siyasi çekişmeye taraf olamayacak kadar kıymetli belli kesimimin rantı için heba edilmeyecek kadar adaletli ve bir şehrin gelişimine yön verecek kadar da önemlidir. Çağ daş imar planları insan ve çevre ilişkisini esas alan sosyolojik temelli tasarımlardır.

Çağdaş ve modern imar planları insan,toplum  çevre ilişkilerinde kişi ve aile mutluluğu ile toplum hayatını yakından etkileyen fiziksel çevreyi sağlıklı bir yapıya kavuşturmak yatırımların ve yer seçimlerini ve gelişme eğilimlerini yönlendirmek amacıyla hazırlanmaktadır. Toplumu ve insanı mutlu etmek ve toplumun ortak faydalarını korumak esastır.

İmar planlarının anlatırken kullandığımız 1/5000 ölçek ve 1/1000 ölçekler ise kabaca planlardaki kademe olarak tanımlayabiliriz, yani 1/5000 üst ölçekli plan hazırlanmadan 1/1000 ölçekli planları hazırlamak teknik ve hukuk anlamında mümkün değildir.

İMAR PLANI HAZIRLANIRKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR

İmar planı hazırlanırken toplumun ve kişinin mülkiyet hakkının korunması gerekmektedir. Anayasamızın 35. Maddesine göre ‘Herkes, mülkiyet ve miras haklarına sahiptir. Bu haklar, ancak kamu yararı amacıyla, kanunla sınırlanabilir. Mülkiyet hakkının kullanılması toplum yararına aykırı olamaz’

Tüm idari işlemler gibi imar planları da kamu yararına uygun olmalıdır ve mülkiyet hakkını korumalıdır. İmar planları ayrıca amaç olarak ta planlama esasları ve şehircilik ilkelerine de uygun olmalıdır. Kamu yararı planlama esasları ve şehircilik ilkelerine uygun olmayan Mülkiyet hakkını zedeleyici ve imar plan notlarının her yapı için eşit olarak uygulanmasını engelleyen planlar imar planlarının amacını zedelemektedir.

Hazırlanan imar planın amacı plan açıklama raporunda temel hedefler olarak; İlçenin mekânsal gelişimini planlamak ve yönlendirmek, yerleşmeye kimlik kazandırmak ve vizyon oluşturarak bu doğrultuda mekânsal planlama kararları üretmek, 2035 hedef yılı için gerçekleşeceği öngörülen nüfusa yönelik sosyal, kültürel alanlar yaratmak ve bu alanların kentin mevcut oluşumu ile tutarlı bir şekilde belirlenmesini sağlamak, yapılacak planla, kentin fiziksel gelişimi, ekonomik ve sosyal gelişimini yönlendirecek kararlar üretmek,

Ekonomik gelişmeyi sağlayacak istihdam alanları planlamak, kentsel dokunun kalitesini arttırmak olarak belirlenmiştir.

ELEŞTİRİLER

Güncel bir hâlihazır harita olmadan plan yapılmıştır. Hâlihazır harita şehirdeki tüm unsurların (bina, yol, park, kamu hizmet binaları yer üstü iletim hatları altyapı hatları vb) gösterildiği haritalardır. Güncel bir halihazır harita olmadan ve Şehir üzerindeki analizler sadece kağıt üzerinde yapıldığından konut gelişim bölgeleri doğru analiz edilememiş, şehir yanlış planlanmıştır.

2004 yılına ait imar planı esas alarak bir çalışma yapmıştır. Bu Elbistan’ı 14 yıl geriye götürmek demektir.2009’dan önce yapılan plan tadilatları ve ilave imarlar  işlenmemiş iken 2009’ dan sonra yapılan bazı tadilatlar ve ilave planlar  plana işlenmiştir. Yüksek gerilim hattının altı 4 kat olarak planlanmıştır.

İmar planında bulunan yeşil alanlar kamu hizmet alanlarına çevrilmiştir. Özellikle şehir merkezinde doğru düzgün yeşil alan yok iken şehir merkezinde yeşil alanları kamu hizmet alanına çevirmek mantık dışıdır.

Bazı yeşil alanlar ise konut alanına dönüştürülmüştür. Yeni mezarlık alanları oluşturulmamıştır. Semt Pazar alanları düşünülmemiştir. Düşünülmüş ise de ayrı lejant altında gösterilmesi gerekmektedir. Şehir merkezinde otopark çözümüne ilişkin herhangi bir çözüm planda mevcut değildir. Ceyhan nehri ve Söğütlü çayı kenarları taşkın koruma alanı olarak belirlenmiş, yapılan ıslah çalışmaları göz ardı edilmiştir.

Elbistan’ımız için hazırlanmış olan planları incelediğimizde ilk gözümüze çarpan olgu planların gelişi güzel sadece şehri küçük görerek hazırlanmış olmasıydı. Hatta o kadar gelişi güzeldi ki Türkiye’nin en önemli nehirlerinden olan Ceyhan nehrine Hurman çayı yazacak alakasızdı. Elbistan gibi hem nüfus hem de ekonomik anlamda birçok ili geride bırakan bir ilçenin 5 yılı İmar planı olmadan geçirmiş olması kabul edilemez. Bu konuda en fazla etkilenen sektör inşaat sektörü oldu. İflaslar yaşandı.

Şehirde emlak fiyatları taban yapmış, Elbistan’a milyarlarca döviz getiren gurbetçilerimiz aldıkları arsaların kıymetinin düşmesi ile Elbistan’a yatırım yapmayı bırakmıştır. Elbistan’dan gayrimenkul( ev arsa tarla dükkan vb) alan 2. Hatta 3. 4. Şahıslar bu planla birlikte kazanılmış haklarını kaybetmiş mülkiyet hakları zedelenmiştir.

SONUÇLAR

Hazırlanan bu imar planı ekonomik anlamda 5 yılda tükenme noktasına gelen şehrimizde felaketlere yol açacaktır. Sermaye bu şehri terk edecektir. Şehirde yaşayan insanların yaşam şekillerine, kültürlerine ve tercihlerine bakmadan gerekli analizler yapılmadan hazırlanan bu planın şehrimizde sosyolojik sorunlar açacağı kesindir. Şehir planlanırken gelişim bölgeleri arasında eşit dağılım yapılmamış blok şeklinde yapılaşma sadece şehrin bir bölgesine verilmiştir. Bu durum ilerde trafik nüfus yoğunluğu olarak karşımıza çıkacaktır.

Hazırlanan bu imar planı ile mülkiyet hakları zedelenmiş Anayasal bir suç işlenmiştir. Modern ve çağdaş bir plan yerine kırsal bir imar planı yapılmıştır. Şehirdeki yapılaşma görmezden gelinmiş şehir sokak sokak gezilmeden güncel bir halihazır harita altlık olarak kullanılmadan imar planı yapılmıştır. 2004 yılı imar planı temel alınmıştır. Bu durum şehirde gelişmişlik kavramını zedeleyerek insanların artık gelecekle ilgili bu şehirde hayal kurmasını engellemektedir. Şehirden göçü hızlandıracaktır bu planlar.

Adalet ve güven duygusu zedelenmiştir. Elbistan yatay mimari adı altında dayatılan bu plana göre hak kayıpları olmuştur. Ayrıca devlet teminatı altında olan taşınmazların yükseklikleri kat adetleri hatta park ve sosyal donatı yapılarak cinsleri değiştirilmiştir. Kahramanmaraş merkezde 1. derece deprem bölgesinde ortalama 14-15 kat yapılaşan, bundan 4-5 ay evvel Afşin ilçemizde ada bazında 8 kat imar onaylayan hatta Elbistan imar planları onaylanırken 5+1 yatay mimariyi savunan aynı mecliste Onikişubat ilçemizde10 kat tadilatı onaylayan da Büyükşehir belediyesidir. Elbistan ortalama 3 kat yapılaşmaya mahkûm edilmiştir. Bu adil değildir.

Planlama sürecinde bu şehrin görüşü alınmamıştır. Planla ilgili bu şehirde neden askıya çıkmadan bilgilendirme toplantısı yapılmamıştır. Bu planlar askıya çıkmadan bu şehirde anlatılabilir ve üzerinde tartışabilirdik. Elbistan halkı misafirperverdir. İlgili firmayı İller bankası yetkililerini Büyükşehir belediyemizin memurlarını en iyi şekilde ağırlar misafir ederdik. Maalesef herkes bu planla ilgili görüş beyan etmiş Elbistanlılar fikrini söyleyememiştir.

Hazırlanan bu planlar sadece Bu şehri küçük görmenin ötesinde bir anlam ifade etmemekte, şehrimize de bir vizyon katmamaktadır. Hedefi büyüyerek il olmak isteyen bir ilçeyi kasaba haline getirmekten öteye de gitmeyecektir. Hazırlanan imar planındaki emeğe saygı duyarak Büyükşehir belediyemizi suçlamadan ortak bir akıl etrafında toplanıp bu planlarla ilgili gerekli düzeltmeleri yapmak gerekmektedir. Bu konuda en büyük sorumluluk Büyükşehir belediyesine düşmektedir. Bu planları İller bankası yaptı demek bu sorumluğu almamak işin en kolay kısmıdır.

Meslek örgütleri olarak bu planlara itiraz ediyoruz. Halkımızın da askı süresinin bitiş tarihi olan 25.10.2018 tarihinden önce planla ilgili itirazlarını Büyükşehir ek hizmet binasında imar planlarımızın askıya çıktığı yerde yapmaları gerekmektedir.

İtirazlar şahsi olabileceği gibi plan bütünü içinde yapılabilir. Plan bütünü için yapılacak itirazlarda sadece sadece bir dilekçe ile planın amacı ilkesi ve şehircilik esaslarına aykırı olduğu mülkiyet hakkını zedelediği belirtilerek yada mühendislik bürolarından alınacak dilekçe örneklerine göre yazılıp verilebilir. Bu plana itirazı maksimum sevide tutmak için Elbistan halkından sağduyu bekliyoruz.

Hak kaybına uğrayanlar ise Harita Mühendislik bürolarından ücretsiz olarak krokilerini edinebilirler.

Bu planlar üzerinde yapmış olduğumuz çalışmalar neticesinde ise hazırlanmış olan bu planların bu şehrin ihtiyaçlarına cevap veremeyeceği bu şehirde ekonomik ve sosyolojik sorunlara yol açacağı fikri kesinleşmiştir. Bizler meslek örgütleri olarak Elbistan’a yakışır adaletli karakterli modern vizyon ve misyonu olan bir imar planı yapılmasını istiyoruz. Ve bu çalışma yapıldıktan sonra Elbistan’da bu konunun kapanmasını ve suiistimallerinde önlenmesi talebimizdir.

Meslek örgütleri başkanları adına herkesin desteğini istiyoruz. Burada STK’lara ve tüm siyasi parti başkanlarımıza sesleniyoruz. Bu eleştirilerimiz siyasi değildir. Bu konuda kamuoyu desteği sağlayarak bu sorunları çözmek ve artık enerjimiz başka konulara harcayarak bu şehri geliştirmek ve büyütmek gayemizdir.

Kamuoyuna saygılarımızla arz ederiz.”